Wytyczne kliniczne dotyczące oceny ryzyka u pacjentów z TNP
Wytyczne ESC/ERS z 2015 r. zalecają ocenę pacjentów z TNP w ośrodkach leczenia nadciśnienia płucnego. W tabeli poniżej wymieniono parametry wykorzystywane do oceny statusu TNP u pacjenta.5
Wytyczne ESC/ERS z 2015 r.: Zalecana ocena ryzyka u pacjentów z TNP5
| Progresja objawów | Nie | Powolna | Szybka |
| Omdlenie | Nie | Sporadyczne omdleniab | Nawracające omdleniac |
| Klasa czynnościowa wg WHO | I, II | III | IV |
| 6MWD | >440 m | 165-440 m | <165 m |
| Badania ergospirometryczne | Szczytowe VO2 >15 ml/min/kg (>65% wartości należnej) Krzywa VE/VCO2 <36 | Szczytowe VO2 11-15 ml/min/kg (35-65% wartości należnej) Krzywa VE/VCO2 36-44,9 | Szczytowe VO2 <11 ml/min/kg (<35% wartości należnej) Krzywa VE/VCO2 ≥45 |
| Stężenie NT-proBNP w osoczu | BNP <50 ng/l NT-proBNP <300 ng/ml | BNP 50-300 ng/l NT-proBNP 300-1400 ng/l16 (6%) | BNP >300 ng/l NT-proBNP >1400 ng/l |
| Badanie obrazowe (echokardiografia, obrazowanie metodą CMR) | Pole powierzchni RA <18 cm2 Bez wysięku osierdziowego | Pole powierzchni RA 18-26 cm2 Bez wysięku osierdziowego lub minimalny wysięk osierdziowy | Pole powierzchni RA >26 cm2 Wysięk osierdziowy |
| Parametry hemodynamiczne | RAP <8 mmHg, CI ≥2,5 l/min/m2 SvO2 >65% | RAP 8-14 mmHg, CI 2,0-2,4 l/min/m2 SVO2 60-65% | RAP >14 mmHg, CI <2,0 l/min/m2 SVO2 <60 |
6MWD = odległość przebyta podczas testu 6-minutowego marszu; BNP = peptyd natriuretyczny typu B; CI wskaźnik sercowy; CMR = rezonans magnetyczny serca; NT-proBNP = N-końcowy propeptyd natriuretyczny typu B; wartość należna maksymalne należne zużycie tlenu; RA = prawy przedsionek; RAP = ciśnienie w prawym przedsionku; SvO2 saturacja mieszanej krwi żylnej tlenem; VE/VCO2 = równoważnik wentylacyjny dla dwutlenku węgla; VO2 = zużycie tlenu; WHO = Światowa Organizacja Zdrowia
a Większość proponowanych zmiennych i wartości odcięcia jest opartych na opiniach ekspertów. Mogą one dostarczać danych rokowniczych i mogą być wykorzystywane jako wskazówka przy podejmowaniu decyzji terapeutycznych, lecz w odniesieniu do indywidualnych pacjentów muszą być stosowane ostrożnie. Należy również pamiętać, że większość tych zmiennych została zwalidowana głównie w odniesieniu do idiopatycznego tętniczego nadciśnienia płucnego i zastosowane powyżej wartości odcięcia niekoniecznie muszą mieć zastosowanie w przypadku innych postaci TNP. Co więcej w procesie oceny ryzyka należy uwzględnić zastosowanie zatwierdzonych terapii i ich wpływ na zmienne.
b Sporadyczne omdlenia podczas energicznego lub forsownego wysiłku fizycznego lub sporadyczne omdlenia ortostatyczne u pacjenta, którego stan jest poza tym stabilny. c Nawracające epizody omdleń, nawet przy niewielkiej lub systematycznej aktywności fizycznej.